WYBITNY WĘGIERSKI POETA w BRANIEWIE

 Stare przysłowie mówi „Polak, Węgier, dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki” stąd nie może dziwić również węgierski ślad w dawnym Braniewie. Otóż pod koniec XVI w. w braniewskim kolegium jezuickim naukę pobierał najwybitniejszy węgierski poeta renesansu Balint Balassi (1554-1594). Był bez wątpienia najwybitniejszym z wielu Węgrów, uczęszczających do braniewskiego Hosianum.

Węgrzy i Polacy to dwa bratnie narody, które przez wiele wieków sąsiadowały ze sobą. Nie trzeba dodawać, że na zacieśnianie wielowiekowych wzajemnych stosunków polsko-węgierskich miały wpływ różne powikłania wojenne i dynastyczne obu krajów. Przecież to w służbie węgierskiej zginął sławny rycerz Zawisza Czarny a w obronie Węgier w bitwie pod Warną król Polski i Węgier Władysław IV Warneńczyk. Polacy zasiadali na tronie węgierskim, ale też królami Polski byli Ludwik Węgierski (1370-1382) i siedmiogrodzki książę Stefan Batory (1575-1586), notabene patron naszej 9 Brygady Kawalerii Pancernej. Tych przykładów jest wiele…

Kim zatem był Balint Balassi? Urodził się w Zolyom (dziś Zvolen na Słowacji) w dniu 20.10.1554 r. w protestanckiej rodzinie szlacheckiej. Otrzymał staranne wykształcenie w Norymberdze i posługiwał się ośmioma językami. W latach 1573-1574 studiował w szkole wojennej w Egerze. Był najsłynniejszym poetą węgierskiego renesansu, zwanym „węgierskim Janem Kochanowskim”, nawiązującym do łacińskojęzycznych poetów odrodzenia. Był również żołnierzem, awanturnikiem i poszukiwaczem przygód. Przy tym jednym z pierwszych znaczących poetów tworzących w języku węgierskim (pisał też po słowacku). Pisał liryki miłosne, poezję żołnierską, pieśni biesiadne i poezję religijną. Stworzył pierwszy dramat w języku węgierskim pt. „Piękna węgierska komedia”. Jako żołnierz uczestniczył w walkach z Turkami i Siedmiogrodem. Podczas jednej z wojen trafił do niewoli księcia siedmiogrodzkiego Istvana Bathorego, czyli późniejszego króla Polski Stefana Batorego. Przez rodzinę matki był spowinowacony z nowym władcą, który po koronacji zabrał go do Polski, dzięki czemu miał okazję poznać nasz kraj. Balassi powrócił na Węgry w 1577 r. W latach 1579-1582 służył w husarii w Egerze, przeszedł na katolicyzm i zaczął tworzyć poezję religijną. Podkochiwał się też w Annie Lasonczi, żonie Bana Chorwacji i to jej poświęcił wiele wierszy miłosnych. Podróżował też po Siedmiogrodzie, ale w 1589 r. postanowił wrócić do Polski, przebywając w Dębnie i Krakowie.

Ciąg dalszy na stronie Ziemia Braniewska pod linkiem https://braniewo.com.pl/wiadomosc,13101,wybitny-wegierski-poeta-w-braniewie.html