Leśny krzyż z Biedkowa. Historia miejscowości
W lesie w pobliżu Biedkowa znajduje się tajemniczy krzyż na murowanym cokole. Nic o nim nie wiadomo poza wyrytą datą „1872”. Czy jest pamiątką po dawnym kościele czy być może podziękowaniem żołnierza za ocalenie życia podczas wojny? Tego, póki co nie wiadomo. Zapewne krzyż z biegiem czasu uległby całkowitemu zniszczeniu, gdyby nie zainteresowanie dwóch ludzi: Antoniego Czyża pracownika Nadleśnictwa Zaporowo i byłego pracownika Urzędu Miasta we Fromborku, który z wrodzonej skromności pragnie zachować anonimowość.
Pewnie nigdy nie poznamy fundatora tego krzyża, ani też powodów jakim się kierował stawiając go w lesie opodal Biedkowa. Niemniej można wysnuć kilka domysłów. Nie ulega wątpliwości, że kiedyś w Biedkowie stał kościół i być może krzyż ma związek z tą dawną budowlą sakralną. Z drugiej strony data może wskazywać na podziękowanie jakiegoś mieszkańca-żołnierza za ocalenie życia podczas wojny francusko-pruskiej 1870-1871. Była to zwycięska dla Prus wojna, która przyczyniła się do powstania Cesarstwa Niemieckiego i w której uczestniczyły setki mieszkańców Braniewa, Fromborka i okolicznych wsi. Krwawy konflikt przyniósł liczne straty, gdyż choćby tylko w braniewskim 1 Batalionie Jegrów było ok. 100 poległych. Stąd można domniemać, że może ktoś z mieszkańców Biedkowa chciał podziękować Bogu za uratowanie życia.
Sama wieś Biedkowo (niem. Betkendorf, Bethkendorf) jest jedną z najstarszych w okolicy, gdyż pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1304 r. Była to wieś należąca do kapituły warmińskiej. Założenie Biedkowa podobnie jak Bogdan (Sonnenberg) i Drewnowa (Drewsdorf) wiąże się z osobą pochodzącego z Wrocławia Heinricha de Sonnenberg prepozyta, czyli przewodniczącego kapituły warmińskiej w latach 1278-1317. Ów kanonik posiadł (kupił lub otrzymał) teren o powierzchni 100 łanów na prawym brzegu Baudy i założył wspomniane wsie, obsadzając je nielicznymi Prusami i napływową ludnością niemieckojęzyczną. Zachował tylko kilka łanów przy swojej rezydencji a mianowicie drewniano-ziemnym zameczku Bogdany, gdzie lubił przebywać i wystawiał wszystkie swoje dokumenty. Na południe od zamku i folwarku znajdowała się wieś Bogdany. Wszystkie te założenia powstały pod koniec XIII w. a ponieważ w przywilejach lokacyjnych wymienionych wsi nie ma tzw. wolnizny dla łanów czynszowych, która zwyczajowo wynosiła 10 lat, stąd wniosek, że chłopi wykorzystali ją już wcześniej.
W dniu 30.04.1304 r. Heinrich de Sonnenberg wydał przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim dla wsi Bogadny i być może tego samego dnia dla Biedkowa, ale na pewno przed 14.05.1304 r., gdyż w przywileju lokacyjnym dla Drewnowa wymieniony jest sołtys Biedkowa. Wieś istniała wcześniej, bo nowo powołany sołtys Heinrich von Bethendorf przejął ją z osiedlonymi tu chłopami oraz otrzymał 2 ½ łanu zwolnionego z podatków i 1 ½ łanu oczynszowanego. Ponadto sołtys otrzymał prawo do niższej jurysdykcji i 1/3 zysku z jurysdykcji wyższej (kapitulnej). Łącznie wieś miała 25 łanów czynszowych, od których chłopi płacili po ½ marki. Szybko kolejnym sołtysem został Alhard, który mógł być synem Heinricha. Z kolei wdowa po nim w dniu 13.06.1309 r. za zgodą prepozyta Sonnenberga sprzedała urząd sołtysa i wszelkie uprawnienia Ditmarowi von Brunow, który pochodził z miasta Brunau w Czechach. Zapewne to on przyciągnął tu kolonistów ze Śląska i pobliskich krajów. Jeszcze pod koniec XIV w. wymieniany jest chłop Heinrich Czodneh w Betkendorf jako płatnik 1 marki dla proboszcza Hartmonda.
Ciąg dalszy na stronie Ziemia Braniewska pod linkiem https://braniewo.com.pl/artykul,lesny-krzyz-z-biedkowa-historia-miejscowosci,9234.html